Cây mắc khén – Thảo dược quen thuộc – Lợi ích sức khỏe lớn!

Cây mắc khén là gia vị quá đỗi thân quen với người dân vùng rừng núi Tây Bắc. Nó hiện diện trong hầu hết các món ăn ở nơi đây và đang trở nên phổ biến hơn trong nước. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết đến tiềm năng sức khỏe to lớn của thảo dược này.

Vì vậy, bài viết này bachthao.net sẽ cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác nhất cho bạn về đặc điểm, công dụng, cách dùng và cả những kiêng kị. Để bạn có cái nhìn chi tiết nhất, sử dụng hợp lí nhất! Cùng theo dõi nhé!

Đặc điểm cây mắc khén

Thảo dược này là cây lâu năm mọc dưới dạng cây bụi hoặc cây gỗ có thể cao tới 35m. Với các nhánh màu nâu sẫm với các gai dài tới 1cm. Chúng thích đất có độ ẩm sâu thoát nước tốt, có khả năng duy trì độ ẩm tốt ở nơi có ánh nắng đầy đủ hoặc bóng râm một phần.

Cành của cây có mùi nồng, giống mùi của vỏ chanh. Các chồi lá nhỏ có màu đỏ và len, và hoa màu vàng lục xuất hiện vào mùa xuân trước khi lá xanh đậm của nó xuất hiện. Vào cuối mùa hè, quả chín, chuyển từ màu xanh ban đầu sang màu nâu đỏ.  

Cây mắc khén là một loại gia vị an toàn cho những người bị dị ứng cayenne, những người không nên tiêu thụ ớt cayenne hoặc các loại ớt cay khác thuộc họ cà phê.

Vỏ của quả, hạt, vỏ của thân và rễ cũng như dầu chiết xuất từ ​​quả được sử dụng cho mục đích y học.

Phân lập thành phần hoạt chất cây mắc khén

Mắc khén rất linh hoạt một phần do chứa các chất alkaloid, flavonoid và các hợp chất thực vật khác.

Hơn 140 hợp chất đã được phân lập từ cây. Nhiều chất trong số này hoạt động như chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ cơ thể bạn bằng cách chống lại các gốc tự do, là những phân tử không ổn định có thể dẫn đến các bệnh khác nhau.

Cây mắc khén cũng chứa một chất alkamide gây ra cảm giác tê trên lưỡi và miệng.

Nghiên cứu hiện tại cho thấy cây này thực sự có thể có một số lợi ích sức khỏe.

Lợi ích sức khỏe cây mắc khén

Giảm viêm

Về mặt y học, cây mắc khén được biết đến nhiều nhất để chữa đau răng và các chứng đau miệng khác. Nghiên cứu chỉ ra rằng loại cây này thực sự có thể có tác dụng giảm đau bằng cách giảm đau do viêm.

Chúng chống lại chứng viêm bằng cách ức chế việc tạo ra oxit nitric. Đây là một phân tử mà cơ thể bạn đôi khi sản xuất quá mức. Quá nhiều oxit nitric có thể dẫn đến viêm. Đặc biệt, bổ sung này có thể hỗ trợ các tình trạng như viêm xương khớp.

Nuôi dưỡng thần kinh

Bằng cách cải thiện lưu lượng máu, đặc biệt là trong các mao mạch nhỏ. Từ đó, cung cấp máu tươi đến tất cả các mô khác của cơ thể. Cải thiện vi tuần hoàn máu giúp cải thiện sức khỏe của chính các mô thần kinh, cho phép truyền tín hiệu điện tốt hơn.

Do đó, cây mắc khén giúp giải quyết các cơn đau dây thần kinh, tê hoặc ngứa ran, mất cảm giác ở bàn tay và bàn chân. Và các vấn đề tương tự gây tổn thương hoặc mất chức năng thần kinh tận gốc.

Điều trị các vấn đề về tiêu hóa

Cây mắc khén có thể giúp điều trị nhiều bệnh tiêu hóa, bao gồm tiêu chảy, viêm dạ dày và loét dạ dày.

Một nghiên cứu trên chuột ghi nhận rằng chiết xuất từ ​​cả vỏ và trái cây làm giảm đáng kể mức độ nghiêm trọng và tần suất của bệnh tiêu chảy. Vỏ của trái cây được cho là có đặc tính làm se, kích thích và tiêu hóa.

Chiết xuất từ ​​thân và rễ cây giúp hỗ trợ tình trạng tiêu hóa bằng cách cải thiện nhu động ruột.

Đặc tính kháng khuẩn và kháng nấm

Trong một nghiên cứu tinh dầu được phát hiện có khả năng ức chế bảy chủng vi sinh vật. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng những chất chiết xuất này có đặc tính kháng khuẩn mạnh chống lại một số mầm bệnh và sinh vật được biết là nguyên nhân gây hư hỏng thực phẩm

Hơn nữa lá, quả, thân và vỏ, cho thấy đặc tính kháng nấm chống lại 11 chủng nấm. Bao gồm cả Candida albicans và Aspergillus fumigatus – với chiết xuất từ ​​quả và lá là hiệu quả nhất. 

Các vấn đề răng miệng

Theo truyền thống, cây đã được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh ngoài các bệnh răng miệng. Ở Ấn Độ, dầu hạt được sử dụng để chống lại chứng hói đầu và bột vỏ cây được sử dụng để điều trị đau răng.

Vỏ cây có chứa ancaloit và một loại dầu dễ bay hơi. Herculin, một alkamide trong cây, tạo ra tác dụng gây tê cục bộ trên lưỡi khi tiêu thụ. Điều này có thể giải thích việc sử dụng cây mắc khén trong lịch sử để chữa răng.

Lá khô, mềm được ăn như một loại rau và trái cây dạng bột được dùng để tăng cảm giác ngon miệng. Thân non được dùng làm bàn chải đánh răng trong trường hợp đau răng và chảy máu lợi.

Cách dùng cho sâu răng:

Dùng cồn cây mắc khén và tẩm một miếng bông nhỏ vào đó, sau đó đắp trực tiếp lên chỗ răng bị đau. 

Một phương pháp khác để chữa đau răng là dùng bột từ vỏ cây gai, rắc lên miếng bánh mì, sau khi phết bơ đậu phộng lên bánh mì. Tiếp theo, nặn bánh mì bằng bột thuốc xung quanh răng. Theo truyền thống, vỏ cây được nhai đơn giản để giảm đau răng.

Khô miệng:

Dùng một ít bột cây mắc khén hoặc cồn thuốc đặt trực tiếp lên lưỡi. Cố gắng ngậm trong miệng cho đến khi ngấm, sau vài giờ bôi lại. Điều này sẽ giúp cải thiện đáng kể chứng khô miệng, như một phương pháp điều trị tạm thời.

Liều lượng và chuẩn bị

Cũng như tất cả các loại dược liệu khác. Hãy luôn tham khảo ý kiến ​​của bác sĩ về liều lượng dùng của cây mắc khén trước khi dùng. Không uống nhiều hơn mức quy định của chuyên gia chăm sóc sức khỏe hoặc nhiều hơn mức khuyến cáo trên nhãn của chai.

Cây mắc khén  thường được sử dụng bằng cách ngâm vào dầu hoặc cồn.

Bạn cũng có thể sử dụng cây mắc khén để pha trà. Đun nhỏ lửa một đến hai thìa cà phê vỏ cây trong tối đa 15 phút, theo đề xuất của Tiến sĩ Whealan để pha trà. Lưu ý, cây mắc khén được cho là phát huy tác dụng tốt nhất khi uống ngay trước bữa ăn.

Khuyến cáo về liều lượng bao gồm:

• 250 đến 750 miligam bột, ba lần mỗi ngày
• 1 thìa cà phê vỏ cây trong một cốc nước (đun nhỏ lửa trong 20 phút) hai đến ba lần mỗi ngày
• Tỷ lệ 1: 5 của 10 đến 20 giọt hai đến ba lần mỗi ngày của cồn thuốc.

Tác dụng phụ có thể xảy ra

Không có tác dụng phụ chính nào được biết khi sử dụng cây mắc khén – khi sử dụng với liều lượng được khuyến cáo.

Nếu một người gặp bất kỳ dấu hiệu nào của phản ứng dị ứng, loại thảo mộc này nên được ngừng ngay lập tức và cần được chăm sóc y tế khẩn cấp ngay lập tức. Các dấu hiệu của phản ứng dị ứng với cây mắc khén có thể bao gồm:

• Nổi mề đay  trên da
• Phát ban
• Các vùng da bị ngứa, sưng tấy
• Căng họng hoặc ngực
• Các vấn đề về hô hấp
• Đau ngực.

Ai nên tránh dùng cây mắc khén?

Mặc dù việc tiêu thụ một số phần của cây được nhiều người coi là an toàn, nhưng một số người được khuyến cáo là nên tránh.

Trẻ em và phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú không nên dùng do thiếu thông tin an toàn hoặc hướng dẫn về liều lượng.

Ngoài ra, cây mắc khén có thể đẩy nhanh quá trình đại tiện và kích thích tiêu hóa. Mặc dù nhiều người có thể được hưởng lợi từ những tác dụng này. Nhưng những người có tình trạng tiêu hóa không ổn định nên thận trọng hoặc tham khảo ý kiến ​​bác sĩ trước

Các tình trạng có thể trở nên trầm trọng hơn hoặc bị ảnh hưởng tiêu cực bởi cây mắc khén. Bao gồm bệnh viêm ruột (IBD), hội chứng ruột kích thích (IBS), bệnh Crohn và viêm loét đại tràng (UC).

Thảo dược này được coi là tương đối an toàn khi tiêu thụ vừa phải. Tuy nhiên, trẻ em, những người có các tình trạng tiêu hóa khác nhau và phụ nữ mang thai hoặc cho con bú được khuyến cáo tránh nó.

Phẫu thuật : Cây mắc khén có thể làm chậm quá trình đông máu. Có một số lo ngại rằng nó có thể làm tăng nguy cơ chảy máu trong và sau khi phẫu thuật. Ngừng sử dụng ít nhất 2 tuần trước khi phẫu thuật theo lịch trình.

Cây mắc khén tương tác với thuốc nào

Thuốc kháng axit được sử dụng để giảm axit trong dạ dày . Cây mắc khén có thể làm tăng axit trong dạ dày. Bằng cách làm tăng axit trong dạ dày, chúng có thể làm giảm hiệu quả của thuốc kháng axit.

Một số thuốc kháng axit bao gồm canxi cacbonat, dihydroxyal nhôm natri cacbonat, magaldrat, magie sulfat, nhôm hydroxit và những loại khác.

Thuốc chẹn H2, loài thực vật này cũng có thể làm giảm hiệu quả. Một số loại thuốc chẹn H2 bao gồm cimetidine, ranitidine, nizatidine và famotidine 

Tương tác của cây mắc khén với thuốc ức chế bơm proton cũng tương tự. Các thuốc nhóm này bao gồm omeprazole, lansoprazole, rabeprazole, pantoprazole và esomeprazole.

Đối với thuốc chống đông như aspirin, diclophenac, ibuprofen,…nếu dùng chung cùng thảo dược này có thể làm tăng khả năng bị bầm tím và chảy máu.

Hãy thận trọng với những sự kết hợp này!

Kết luận

Vỏ và quả của cây cây mắc khén  từ lâu đã được sử dụng như một loại thuốc tự nhiên.

Ngày nay, nghiên cứu khoa học hỗ trợ một số công dụng truyền thống này, bao gồm cả đối với các tình trạng tiêu hóa như tiêu chảy, cũng như giảm đau và giảm viêm.

Bạn có thể tìm thấy chất bổ sung ở nhiều dạng khác nhau, bao gồm cả vỏ cây, bột vỏ cây, viên nén và chất chiết xuất từ ​​chất lỏng.

Nếu bạn quan tâm đến việc thêm cây mắc khén để sử dụng cho sức khỏe của mình và người thân. Trước tiên bạn nên tham khảo ý kiến ​​của nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe để thảo luận về cách sử dụng và tác dụng tiềm năng.

Liều lượng sử dụng thích hợp phụ thuộc vào một số yếu tố như tuổi tác, sức khỏe của người dùng và một số bệnh lý khác. Hãy nhớ rằng các sản phẩm tự nhiên không nhất thiết phải luôn an toàn và liều lượng có thể rất quan trọng.

Chúc bạn sức khỏe và thành công!

Theo: Thiện Huy